استیبل‌کوین‌ها (Stablecoins) نوعی ارز دیجیتال هستند که برای مقابله با نوسانات قیمت در بازار ارزهای دیجیتال طراحی شده‌اند. هدف اصلی استیبل‌کوین‌ها حفظ یک ارزش ثابت و پایدار است که معمولاً به یک دارایی معتبر مانند دلار آمریکا، یورو، طلا یا سبدی از دارایی‌ها متصل می‌شوند. برخلاف ارزهایی مانند بیت‌کوین و اتریوم که نوسانات زیادی در قیمت دارند، استیبل‌کوین‌ها ثبات بیشتری در ارزش خود ارائه می‌دهند و به همین دلیل در حوزه‌های مختلف مالی دیجیتال محبوب شده‌اند.
انواع استیبل‌کوین‌ها
استیبل‌کوین‌ها به طور کلی به سه دسته تقسیم می‌شوند:
۱٫ استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه فیات (Fiat-collateralized Stablecoins)
این نوع از استیبل‌کوین‌ها توسط ارزهای فیات مانند دلار، یورو یا ین پشتیبانی می‌شوند. برای هر واحد از این استیبل‌کوین‌ها، معادل ارز فیات در یک حساب بانکی یا ذخیره نگهداری می‌شود. مثلاً تتر (USDT) یکی از معروف‌ترین استیبل‌کوین‌هایی است که با دلار آمریکا پشتیبانی می‌شود.
• مزایا: ثبات بالا و قابلیت اعتماد به دلیل پشتوانه مالی.
• معایب: نیاز به اعتماد به نهاد متمرکز برای نگهداری دارایی‌ها و احتمال مشکلات قانونی.
۲٫ استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه ارز دیجیتال (Crypto-collateralized Stablecoins)
در این نوع، استیبل‌کوین‌ها توسط ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین یا اتر پشتیبانی می‌شوند. برای مقابله با نوسانات ارزهای دیجیتال، معمولاً بیش از ۱۰۰ درصد ارزش این ارزها به عنوان پشتوانه ذخیره می‌شود. مثلاً دای (DAI) یک استیبل‌کوین مبتنی بر پشتوانه اتریوم است که در سیستم دیفای استفاده می‌شود.
• مزایا: عدم وابستگی به نهادهای متمرکز و کاملاً غیرمتمرکز.
• معایب: نیاز به پشتوانه بیشتر به دلیل نوسانات زیاد ارزهای دیجیتال.
۳٫ استیبل‌کوین‌های بدون پشتوانه (Algorithmic Stablecoins)
این نوع از استیبل‌کوین‌ها هیچ پشتوانه‌ای ندارند و از الگوریتم‌ها برای کنترل عرضه و تقاضا استفاده می‌کنند. این سیستم‌ها به طور خودکار با کاهش یا افزایش تعداد استیبل‌کوین‌ها، قیمت آن‌ها را ثابت نگه می‌دارند.
• مزایا: عدم نیاز به پشتوانه و مدیریت اتوماتیک.
• معایب: ممکن است در شرایط بحرانی اقتصادی پایدار نباشند.
نحوه کارکرد استیبل‌کوین‌ها
استیبل‌کوین‌ها معمولاً به یکی از سه روش زیر ارزش خود را حفظ می‌کنند:
۱٫ پشتوانه‌ی فیات:
در این مدل، هر توکن استیبل‌کوین به نسبت ۱:۱ به ارز فیات (مانند دلار) متصل است. به عبارت دیگر، برای هر توکن در گردش، مقدار معادل آن در یک حساب بانکی نگهداری می‌شود. این مدل ساده‌ترین و قابل اعتمادترین روش برای حفظ ثبات قیمت است. کاربران می‌توانند استیبل‌کوین را با ارز فیات مبادله کنند و بالعکس.
۲٫ پشتوانه‌ی ارز دیجیتال:
در این مدل، استیبل‌کوین‌ها توسط دارایی‌های دیجیتالی مانند بیت‌کوین یا اتریوم پشتیبانی می‌شوند. به دلیل نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال، معمولاً بیش از ۱۰۰ درصد از ارزش استیبل‌کوین به عنوان وثیقه نگهداری می‌شود تا در صورت کاهش قیمت ارز پشتیبان، استیبل‌کوین همچنان بتواند ارزش خود را حفظ کند.
۳٫ مدل الگوریتمی:
استیبل‌کوین‌های الگوریتمی با استفاده از مکانیسم‌های خودکار که عرضه توکن‌ها را بر اساس شرایط بازار تغییر می‌دهند، سعی می‌کنند ارزش توکن را ثابت نگه دارند. اگر قیمت توکن بالاتر از مقدار هدف باشد، تعداد توکن‌ها افزایش یافته و قیمت کاهش می‌یابد. بالعکس، اگر قیمت توکن پایین‌تر از مقدار هدف باشد، توکن‌ها حذف شده تا عرضه کاهش یابد و قیمت افزایش یابد.
کاربردهای استیبل‌کوین‌ها
استیبل‌کوین‌ها به دلیل ثبات ارزش خود در حوزه‌های مختلف کاربرد دارند:
۱٫ تراکنش‌های روزانه:
استیبل‌کوین‌ها به دلیل نوسانات کم‌تر می‌توانند به عنوان یک ابزار مبادله در تراکنش‌های روزمره مانند خرید کالاها و خدمات استفاده شوند.
۲٫ حفاظت در برابر نوسانات بازار:
سرمایه‌گذاران ارزهای دیجیتال می‌توانند برای جلوگیری از ضرر ناشی از نوسانات شدید، دارایی‌های خود را به استیبل‌کوین‌ها تبدیل کنند.
۳٫ امکانات دیفای (DeFi):
استیبل‌کوین‌ها در سیستم‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) برای تأمین نقدینگی، وام‌دهی و ایجاد استخرهای دارایی استفاده می‌شوند.
۴٫ انتقال وجه بین‌المللی:
استیبل‌کوین‌ها به کاربران امکان می‌دهند تا با سرعت بالا و هزینه کم وجه خود را به صورت بین‌المللی منتقل کنند، بدون نگرانی از نوسانات ارزهای دیجیتال.
نتیجه‌گیری
استیبل‌کوین‌ها راه‌حلی برای مقابله با نوسانات بالای ارزهای دیجیتال و حفظ ثبات ارزش در یک اکوسیستم غیرمتمرکز هستند. این ارزها به کاربران اجازه می‌دهند تا از مزایای بلاک‌چین مانند سرعت بالا و هزینه کم بهره‌مند شوند، در حالی که همچنان از نوسانات بازار دور بمانند. با رشد دیفای و کاربردهای گسترده‌تر ارزهای دیجیتال، استیبل‌کوین‌ها نقش مهم‌تری در آینده اقتصاد دیجیتال خواهند داشت.
بدون دیدگاه